Người biết Tiếng Anh có làm được một dịch giả chuyên nghiệp?
Hầu hết những người biết tiếng anh có thể dịch tốt nhưng thực tế thì không. Tại sao vậy? Dựa vào đâu mà chúng tôi có thể nói như vậy?
Gần như tất cả người dịch giả đều vào nghề dịch đều là một cách tình cờ có người đam mê có người bị cuộc đời xô đẩy vào. Sau khi làm việc trong một lĩnh vực khác những người biết tiếng anh do công việc không đủ sức hút với họ, ho đi tìm một ngành khác để đáp ứng cho họ tốt hơn .Và công việc chúng tôi muốn nói đến là dịch giả.
Công việc của người dịch giả là dịch thuật từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác sao cho người đọc dễ hiểu và có thể dùng trong công việc. Bạn có thể biết tiếng anh thông qua nghe, đọc và học một cách sâu rộng. Người dịch nên thường xuyên đọc và xem các phương tiện truyền thông phổ biến (báo, tạp chí, đài phát thanh và truyền hình). Điều này cho phép người dịch truy cập vào cách ngôn ngữ truyền tải ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.
Một giả chưa vững kiến thức chuyên môn đều dùng từ điển bên cạnh hoặc trong máy tính luôn bật sẵn chế độ Google dịch. Như thế về lâu về dài nó sẽ không giúp ích được người dịch nhiều trong việc phát triển bản thân trong các chuyên ngành khác.
Năm 1540, nhà nhân văn người Pháp, Etienne Dolet[1], đã đề xuất năm nguyên tắc trong cách dịch tốt từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác cho một dịch giả chính là:
1. Người dịch nên hiểu ý nghĩa của bản gốc và làm rõ những câu tối nghĩa
2. Người dịch cần có một kiến thức hoàn hảo về cả ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích.
3. Người dịch nên tránh dịch từng từ.
4. Người dịch nên sử dụng các hình thức nói trong sử dụng phổ biến.
5. Người dịch nên chọn và sắp xếp các từ để tạo ra âm điệu chính xác. (Bassnett-McGuire, Nghiên cứu dịch thuật, 1980, trang 54)
Bạn có thể nghĩ: Tại sao tôi cần một người dịch? Tôi sẽ chỉ sử dụng Google dịch có sẵn miễn phí trên Internet. Tất nhiên, bạn có thể. Nhưng nó sẽ không tốt. Bạn sẽ nhận được một bản dịch từng từ không liên quan đến nhau. Cho đến khi Google dịch càng ngày càng hoàn thiện, hãy lên kế hoạch sử dụng các dịch giả chất lượng.
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ: ”Trong một ngày đẹp trời, một người phụ nữ đến thăm London đã nói với chồng về việc mua một bộ lông đắt tiền: “Tìm thấy một bộ lông tuyệt vời và hỏi chồng mình có nên mua nó không?” Anh ta quay lại: “Không có giá quá cao.”
Nhưng nhà điều hành điện báo đã quên thêm dấu phẩy như sau: Không, giá quá cao. “Tin nhắn không chỉ là lời nói. Hãy nhớ rằng câu là đơn vị nghĩa, không phải là từ. Cicero[2], Horace[3] và các nhà văn La Mã khác cho rằng một dịch giả nên biểu hiện ý nghĩa văn bản cho ý nghĩa và không phải từng từ.
Tôi đã cập nhật các nguyên tắc của Dolet thành 5 bước. Bạn có thể làm một số bước về mặt tinh thần. Bạn có thể kết hợp những người khác. Nhưng bạn không thể bỏ qua bất kỳ mà không làm tổn hại đến kết quả. Các bước này là:
1. Xác định mục đích của văn bản (Biểu cảm, mô tả hoặc thuyết phục).
2. Làm rõ văn bản trong ngôn ngữ gốc. Cung cấp định nghĩa, viết lại những câu có nghĩa đặc biệt và viết tắt chính tả.
3. Tạo ra một bản dịch thô nhưng hoàn chỉnh trong ngôn ngữ đích. Tất cả ý nghĩa nên có ngay cả khi biểu hiện của nó là khó xử.
4. Làm một bản form mẫu của các chuyên ngành và những thể loại xuất hiện nhiều lần mà mình đã làm qua.
5. Kiểm tra tính hiệu quả của bản dịch trên loa của các công cụ dịch. Có rõ không? Họ có hiểu không?
Bạn có thể dịch tốt nếu bạn làm theo 5 bước theo trình tự. Bạn phải xác định mục đích của văn bản. Bạn nên làm rõ văn bản trong ngôn ngữ gốc. Sau đó, bạn nên tạo ra một bản dịch thô trong ngôn ngữ đích. Từ đó, bạn tạo một phiên bản thành ngữ trong ngôn ngữ đích.
Cuối cùng, bạn kiểm tra tính hiệu quả của bản dịch trên những người nói ngôn ngữ đích. Và lời khuyên cuối cùng của tôi dành cho bạn là kỹ năng dịch tốt sẽ giúp ích bạn rất nhiều điều trong ngành dịch được gọi là “khô han” như này.
Tham khảo thêm những bài viết về kinh nghiệm dịch thuật:
Mẹo Cải Thiện Chất Lượng Bản Dịch Một Cách Chuẩn Nhất
Dịch Vụ Dịch Thuật Tài Liệu Kinh Doanh Toàn Cầu
Dịch Vụ Dịch Thuật Phổ Biến Nhất Hiện Nay
Các Tài Liệu Tham Khảo Thêm:
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/%C3%89tienne_Dolet
[2] https://vi.wikipedia.org/wiki/Cicero
[3] https://vi.wikipedia.org/wiki/Horace
Nguyễn Trung Khang – Người thông ngôn phiên dịch tài năng, đam mê dịch thuật
Nguyễn Trung Khang là một người thông ngôn phiên dịch tài năng, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch thuật, ngôn ngữ học. Anh tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, chuyên ngành Ngôn ngữ học năm 2015.
Sau khi ra trường, anh Khang đã tham gia khóa đào tạo thông ngôn phiên dịch chuyên nghiệp tại Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội. Anh đã đạt được chứng chỉ thông ngôn phiên dịch cấp độ cao, đồng thời được cấp bằng thạc sĩ ngôn ngữ học.