Chia Sẻ Kinh Nghiệm Dịch Thuật

Dịch Thuật Sáng Tạo và Bản Địa Hóa Ngôn Ngữ Khác Điểm Nào

Ngày cập nhật mới nhất: 17/09/2023

Đầu tiên, ta nên hiểu về định nghĩa của dịch thuật. Dịch thuật được định nghĩa bởi Foster (1958) là một hành động mà nội dung của văn bản được chuyển từ ngôn ngữ nguồn sáng ngôn ngữ đích. Chẳng hạn như nếu bạn có văn bản bằng tiếng Anh muốn chuyển thành tiếng Tây Ban Nha, thì tiếng Anh sẽ là ngôn ngữ nguồn và tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ đích. 

Dịch thuật sáng tạo và bản địa hóa ngôn ngữ

Cả hai đều có một vài điểm chung. Thứ nhất, chúng đều suy xét đến các sắc thái văn hoá. Như chúng tôi đã đề cập trong bài trước đó, bản địa hóa ngôn ngữ phức tạp hơn dịch thuật đơn giản. Trong bản địa hóa ngôn ngữ, chúng tôi dịch nội dung nguồn theo văn hoá đích và điều chỉnh nội dung phù hợp để sử dụng ở địa phương.

Mục đích của bản địa hoá là tạo ra nội dung cho các đối tượng mục tiêu. Sự điều chỉnh đó có thể liên quan đến thay đổi màu sắc, tham khảo văn hoá, tên người, tên địa điểm, v.v. để khơi gợi phản ứng cảm xúc của người đọc trong một vài trường hợp như bài đăng trên website hoặc blog, mô tả khách sạn, văn học…

Tuy nhiên, dịch thuật sáng tạo tập trung vào các tác động dự kiến của thông điệp. Mục tiêu của loại dịch thuật này là duy trì thông điệp như vậy trong ngôn ngữ đích. Vì vậy, dịch thuật sáng tạo phức tạp hơn bản địa hoá ngôn ngữ rằng không chỉ điều chỉnh các tham khảo văn hoá trong văn bản để đồng nhất một cách logic.

Mặt khác, dịch thuật sáng tạo là tạo ra một văn bản mới để duy trì các ý định, phòng cách và giọng điệu ban đầu. Từ đó, dịch thuật sáng tạo đã trở nên phổ biến khi dịch các tài liệu marketing như khẩu hiệu hoặc quảng cáo và các văn bản sáng tạo như truyện tranh. 

+ Note: Dịch thuật công chứng lấy ngay Hà Nội

Các ví dụ hay về dịch thuật sáng tạo

Chúng tôi đã từng yêu thích ví dụ của Dịch thuật Today đã chọn cho ngành dịch thuật sáng tạo thành công, truyện tranh Asterix:

“Không có nơi nào tốt hơn để kết thúc một cuộc thảo luận về dịch thuật sáng tạo hơn là các bản dịch tiếng Anh của truyện tranh Asterix. Nhiều người có thể ngụy biện và nói rằng đây là bản dịch thuần túy và đơn giản. Khi Anthea Bell đang dịch tất cả các cách chơi chữ và sắc thái trong đó, cô ấy chắc chắn đã không nghĩ rằng “tôi đang dịch sáng tạo”. Sự khác biệt ở đây là tính học thuật, nhưng một vài ví dụ khác khá nắm bắt tinh thần vui vẻ của các bản dịch sáng tạo để cải thiện bản dịch gốc.

Tên của tất cả các nhân vật sử dụng chơi chữ, nhiều trong số đó có thể được dịch nhưng chúng có thể được ghép lại. Các tên tiếng Anh mà Bell tạo ra thường sáng suốt hơn tên tiếng Pháp. Ví dụ, nhà thơ ở làng tông điếc ban đầu tên là Assurancetourix, đó là một vở kịch về ‘đảm bảo tous risques’ – một bảo hiểm toàn diện. Trong tiếng Anh, anh trở thành Cacofonix, một trò chơi chữ ‘cacofonix’. Người bán cá tên là Ordralfabétix, chơi chữ của ‘alphabreiqueab’.  Anh đã trở thành Unhygieneix. Bản gốc tiếng Pháp buồn cười vì chúng rất bất hợp lý. Tên tiếng Anh thực sự phản ánh đặc điểm của các nhân vật, và làm cho các diễn viên sống động hơn nhiều.

Các bản dịch tên khác cũng chuẩn một cách hoàn hảo. Con chó cưng gắt gỏng của nhân vật chính Obelix được gọi là Idéfix, một vở kịch trong cụm từ tiếng Pháp ‘une idée fixe’ có nghĩa là một nỗi ám ảnh khó quên. Tên anh ấy trở thành Dogmatix, đó là một bản dịch rất thú vị, vì Idéfix thực sự là một con chó, và anh ta cũng giáo điều”. 

Các bài viết chia sẻ kinh nghiệm dịch thuật đọc nhiều nhất:

Rate this post
Chat Zalo
Gọi ngay